بررسی میزان هم‌بستگی بین عمق و شوری آب زیرزمینی با شوری و مقدار آب خاک در مزارع گندم جنوب خوزستان
کد مقاله : 1119-2ICH (R1)
نویسندگان:
محی‌الدین گوشه *1، علیرضا جعفرنژادی2
1بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
2عضو هیات علمی بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده مقاله:
تبخیر و تعرق عامل کاهش رطوبت و ایجاد مکش منفی در سطح خاک است. برقراری جریان مویینگی آب از سطح ایستابی به سطح خاک در اثر این عامل است. چنانچه آب زیرزمینی شور باشد، املاح محلول، به همراه آب صعود یافته به سطح منتقل و شور شدن خاک سطحی را باعث می‌گردند. هدف این تحقیق بررسی میزان همبستگی بین عمق و شوری آب زیرزمینی، و تغییرات مقدار آب و شوری در سطح خاک بود. برای این منظور، تحقیق حاضر در چهار منطقه با سطح ایستابی کم‌عمق و لیکن خصوصیات شیمیایی و فیزیکی متفاوت در جنوب، مرکز و جنوب غربی استان خوزستان اجرا گردید. نتایج نشان داد که بین شوری آب زیرزمینی و شوری خاک یک همبستگی مثبت و قوی وجود داشت (80/0=R2). زیرا تجمع نمک در سطح خاک در فاصله بین نوبت‌های آبیاری، علیرغم آبشویی حاصل از آبیاری و بارندگی، سبب شورشدن خاک شده است. لیکن میزان همبستگی بین عمق آب زیرزمینی با شوری و رطوبت خاک، منفی و ضعیف بود (R2 به ترتیب 18/0 و 20/0). لذا می‌توان نتیجه گرفت در جنوب خوزستان، شورشدن خاک بیشتر تابع شوری آب زیرزمینی است تا عمق آن. در فصول کشت نیز، تغییرات رطوبت خاک بیشتر تابع آبیاری و بارندگی است.
کلیدواژه ها:
آب، اراضی خوزستان، املاح محلول، سطح ایستابی
وضعیت : مقاله پذیرفته شده است